Giáo viên có thể nhận ra học sinh sử dụng ChatGPT như thế nào?

Giới thiệu về ChatGPT và tác động đến giáo dục

CentriX Software, chuyên cung cấp phần mềm và chia sẻ tin tức công nghệ cũng như hướng dẫn hữu ích, hiểu được mối lo ngại về việc học sinh có thể lạm dụng ChatGPT – trợ lý trí tuệ nhân tạo (AI) của OpenAI có khả năng viết văn xuất sắc. ChatGPT có thể giúp học sinh hoàn thành các bài tập một cách nhanh chóng và dễ dàng, khiến nhiều giáo viên e ngại rằng điều này có thể dẫn đến hành vi gian lận học thuật.

Mặc dù ChatGPT có thể là một công cụ hữu ích để hỗ trợ học tập, nhưng việc sử dụng nó một cách không phù hợp đã trở thành vấn đề đáng lo ngại. Nhiều trường học và giáo viên đang tìm cách nhận ra khi nào học sinh đã sử dụng ChatGPT để làm bài tập hoặc viết luận văn, và đưa ra các biện pháp ngăn chặn gian lận.

Khi trí tuệ nhân tạo như ChatGPT có thể viết xuất sắc như con người, làm thế nào chúng ta có thể phân biệt được giữa công sức thực của học sinh và sự trợ giúp của AI? – Giáo sư Sarah Cưa, Đại học New England

Dấu hiệu cho thấy học sinh sử dụng ChatGPT

Việc phát hiện ra học sinh có sử dụng ChatGPT hay không có thể khó khăn, nhưng có một số dấu hiệu mà giáo viên có thể để ý:

Chất lượng bài viết khác thường

Khi một học sinh bình thường đạt được điểm số cao bất thường hoặc có khả năng viết rất giỏi so với trình độ thực tế của họ, đây có thể là dấu hiệu rằng họ đã sử dụng ChatGPT hoặc một dịch vụ viết luận tương tự. Nếu chất lượng bài viết của một học sinh đột nhiên tăng vọt, thì đáng để nghi ngờ.

Phong cách viết không nhất quán

Bởi vì ChatGPT được đào tạo trên một lượng dữ liệu khổng lồ, nên phong cách viết của nó thường phù hợp với nhiều đối tượng đọc giả khác nhau. Nếu một học sinh bình thường có phong cách viết giống như một học giả hoặc nhà văn chuyên nghiệp, thì đây có thể là dấu hiệu của việc sử dụng ChatGPT.

Ngoài ra, phong cách viết có thể thay đổi đột ngột trong cùng một bài luận, điều này cũng có thể là dấu hiệu của việc sử dụng ChatGPT để “vá” lại các phần khác nhau của bài viết.

Công cụ và kỹ thuật phát hiện sử dụng ChatGPT

Mặc dù phát hiện việc sử dụng ChatGPT là một thách thức, nhưng có một số công cụ và kỹ thuật có thể hữu ích cho giáo viên:

Phân tích ngữ nghĩa và cấu trúc văn bản

Các công cụ phân tích văn bản như Grammarly và DeepL Writer có thể giúp đánh giá chất lượng viết và phát hiện những đoạn văn không phù hợp với trình độ của học sinh. Chúng cũng có thể nhận ra những cấu trúc câu và lựa chọn từ vựng phức tạp hơn so với năng lực viết thực tế của học sinh.

Kiểm tra tính giống nhau với các bài viết khác

Sử dụng các công cụ kiểm tra đạo văn như Turnitin hoặc tìm kiếm từ khóa trực tuyến có thể giúp phát hiện nếu bài viết của học sinh có nội dung giống với các tác phẩm đã xuất bản trực tuyến, vốn là cách ChatGPT có được kiến thức của mình.

Đánh giá mức độ sáng tạo và hiểu biết sâu

• Đặt câu hỏi nâng cao: Đưa ra những câu hỏi yêu cầu học sinh phải sử dụng kỹ năng tư duy phê phán và lập luận cao cấp hơn là chỉ đơn giản tái hiện thông tin.
• Yêu cầu giải thích chi tiết: Đề nghị học sinh giải thích chi tiết hơn về các khái niệm, ý tưởng và quá trình trong bài viết của họ. Điều này có thể giúp phát hiện nếu họ hiểu thực sự về đề tài đó hay chỉ đơn thuần sao chép từ nguồn khác.

Chiến lược phòng ngừa sử dụng ChatGPT

Ngoài việc phát hiện sử dụng ChatGPT, cũng rất quan trọng để giáo viên thực hiện các chiến lược để ngăn chặn việc lạm dụng công nghệ AI này:

Đưa ra hướng dẫn rõ ràng về việc sử dụng công nghệ AI

Giáo viên nên soạn thảo các chính sách rõ ràng về việc sử dụng ChatGPT và các công cụ tương tự, nêu rõ những trường hợp nào được coi là gian lận và sẽ bị xử lý thế nào. Điều này giúp thiết lập kỳ vọng rõ ràng với học sinh ngay từ đầu.

Xem thêm: Sức Hút Của ChatGPT: Điều Tra Số Lượng Người Dùng Toàn Cầu Của Trí Tuệ Nhân Tạo GPT-3

Thiết kế bài tập yêu cầu sự sáng tạo và kiến thức chuyên sâu

Thay vì giao những bài tập có thể được giải quyết bằng cách sao chép hoặc tổng hợp thông tin từ các nguồn trực tuyến, giáo viên nên thiết kế các bài tập yêu cầu học sinh phải áp dụng kiến thức và kỹ năng của mình vào những tình huống thực tế, phức tạp. Điều này khiến việc sử dụng ChatGPT để hoàn thành bài tập trở nên khó khăn hơn.

Tận dụng công nghệ AI như một công cụ hỗ trợ học tập

Thay vì hoàn toàn cấm đoán việc sử dụng ChatGPT, giáo viên có thể khuyến khích học sinh tận dụng công nghệ AI này như một công cụ hỗ trợ trong quá trình học tập. Ví dụ, họ có thể sử dụng ChatGPT để tổng hợp thông tin ban đầu về một chủ đề, sau đó phải tự nghiên cứu sâu hơn và áp dụng kiến thức của mình để hoàn thiện bài viết.

“Công nghệ AI như ChatGPT không nên được coi là kẻ thù của giáo dục, mà là một công cụ hỗ trợ quý giá nếu được sử dụng đúng cách. Chúng ta cần tận dụng tiềm năng của nó để nâng cao quá trình dạy và học.” – Tiến sĩ Emily Bender, Đại học Washington

Khuyến khích sự trung thực và đạo đức học thuật

Cuối cùng, điều quan trọng là phải xây dựng một môi trường học tập đáng tin cậy, nơi mà học sinh được khuyến khích sự trung thực và đạo đức học thuật. Thay vì chỉ tập trung vào việc phát hiện và trừng phạt hành vi gian lận, giáo viên nên:

Thảo luận về tác động của AI đối với giáo dục

Tổ chức các cuộc thảo luận lớp về cách công nghệ như ChatGPT có thể ảnh hưởng đến giáo dục và việc học tập của học sinh. Điều này giúp nâng cao nhận thức và thúc đẩy sự suy nghĩ phê phán về cách sử dụng AI một cách có trách nhiệm.

Xây dựng môi trường học tập đáng tin cậy

Tạo ra một môi trường nơi học sinh cảm thấy an toàn để thừa nhận khi họ gặp khó khăn và cần hỗ trợ thay vì phải dựa vào gian lận. Khuyến khích họ tôn trọng tri thức và công sức của bản thân cũng như của người khác.

Bằng cách kết hợp các biện pháp kỹ thuật và văn hóa, CentriX Software tin rằng giáo viên có thể đối phó hiệu quả với thách thức mà ChatGPT đem lại đồng thời vẫn tận dụng được lợi ích của công nghệ AI trong giáo dục.

FAQ

1. Làm thế nào để biết chắc chắn học sinh có sử dụng ChatGPT hay không?

   Không có cách nào để biết chắc chắn 100%, nhưng bằng cách kết hợp các phương pháp như phân tích văn bản, đánh giá sự sáng tạo, kiểm tra tương đồng và đặt câu hỏi nâng cao, giáo viên có thể phát hiện những dấu hiệu đáng ngờ.

2. Liệu cấm đoán hoàn toàn việc sử dụng ChatGPT có phải là giải pháp tốt nhất?

   Nhiều chuyên gia tin rằng điều quan trọng là phải hướng dẫn học sinh sử dụng ChatGPT một cách có trách nhiệm như một công cụ hỗ trợ học tập thay vì hoàn toàn cấm đoán. Tuy nhiên, cần có chính sách rõ ràng về việc sử dụng công nghệ AI và hậu quả của việc gian lận.

3. Tôi là một giáo viên và muốn tìm hiểu thêm về cách sử dụng ChatGPT một cách có trách nhiệm trong lớp học. Tôi nên làm gì?

   Bạn có thể tham khảo các tài liệu hướng dẫn và thực hành tốt nhất từ các tổ chức giáo dục uy tín như ETS và Stanford AI for Education. Ngoài ra, hãy tham gia các diễn đàn và cộng đồng giáo viên để trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp.

Xem thêm: Độ Tuổi Cần Thiết để Sử Dụng ChatGPT – Quy Định và Hướng Dẫn