Trung Quốc sử dụng AI vào trong cuộc sống: Chiến lược và Bước tiến

Nhiều cá nhân, doanh nghiệp loay hoay chưa biết cách sử dụng AI để bứt phá? Cùng CentriX tìm hiểu xem Trung Quốc đã làm gì để sử dụng AI, biến nó thành “xương sống” trong mọi lĩnh vực – từ giáo dục, công nghiệp đến thương mại.

Trong thập kỷ qua, trí tuệ nhân tạo (AI) đã vươn lên thành công nghệ cốt lõi của cách mạng công nghiệp 4.0. Ở Trung Quốc, AI không chỉ là công cụ hỗ trợ, mà còn trở thành chiến lược quốc gia để định hình tương lai phát triển kinh tế – xã hội. Với sáng kiến AI Plus cùng hàng loạt chính sách đồng bộ, Trung Quốc đang kiến tạo một “siêu thị trường AI” – nơi công nghệ hiện diện trong mọi mặt đời sống.

Vì sao AI trở thành chiến lược trọng tâm của Trung Quốc?

Trong các kỳ họp chính phủ gần đây, AI luôn là tâm điểm thảo luận. Theo Tân Hoa Xã, chính phủ Trung Quốc đã đệ trình sáng kiến mang tên “AI Plus” – một cam kết mạnh mẽ nhằm hỗ trợ việc ứng dụng AI quy mô lớn vào mọi ngành nghề trong xã hội.

Sáng kiến này không chỉ thúc đẩy phát triển công nghệ, mà còn cho thấy tầm nhìn chiến lược dài hạn: biến AI thành nền tảng trung tâm của sự đổi mới. Việc đưa AI trở thành một phần không thể thiếu trong quản lý, sản xuất, giáo dục và đời sống hằng ngày là lời khẳng định cho định hướng “AI hóa toàn dân” mà Bắc Kinh đang theo đuổi.

AI Plus – Bức tranh siêu thị trường AI của Trung Quốc

“AI Plus” là một khái niệm được xây dựng để mô tả cách AI tích hợp sâu vào mọi lĩnh vực – từ văn hóa, giáo dục, sản xuất đến thương mại, dịch vụ. Cụ thể:

• Trong ngành văn hóa – truyền thông, AI hỗ trợ viết kịch bản, dựng phim, tạo nội dung số.
  
• Ở lĩnh vực công nghệ thông tin, AI tự động viết mã, phân tích dữ liệu, hỗ trợ thiết kế phần mềm.
  
• Trong nông nghiệp, AI được dùng để theo dõi môi trường, dự đoán sản lượng mùa vụ.
  
• Trong sản xuất, các dây chuyền tích hợp AI có thể tối ưu thông số kỹ thuật, giảm thiểu lỗi.

Tại khu công nghiệp Bình Sơn (Thâm Quyến), một ví dụ điển hình là hệ thống AI phân tích dữ liệu từ hơn 2.000 thiết bị sản xuất, giúp điều chỉnh quy trình gần 30 lần mỗi giờ – một hiệu suất không thể đạt được bằng con người

Đào tạo AI từ tiểu học: Gieo mầm từ gốc

Học sinh Trung Quốc tiếp cận AI từ 6 tuổi

Một trong những “vũ khí bí mật” giúp Trung Quốc vượt lên trong cuộc đua AI toàn cầu là… học sinh tiểu học. Theo Bloomberg, bắt đầu từ năm học 2024, tất cả học sinh tại Bắc Kinh từ 6 tuổi trở lên sẽ được học ít nhất 8 giờ AI mỗi năm.

Chương trình giảng dạy bao gồm:

• Cách sử dụng chatbot, AI tạo hình ảnh.
  
• Kiến thức nền tảng về thuật toán.
  
• Đạo đức AI và an toàn dữ liệu.

Chiến lược đào tạo dài hạn

Ủy ban Giáo dục Bắc Kinh đã lên kế hoạch xây dựng hệ thống đào tạo AI nhiều cấp độ: từ tiểu học – trung học – đại học – sau đại học. Điều này giúp tạo nên lực lượng nhân sự am hiểu AI từ sớm, hình thành thế hệ CEO công nghệ tương lai.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục Trung Quốc, ông Huai Jinpeng, khẳng định: “Trí tuệ nhân tạo là chìa khóa vàng cho hệ thống giáo dục của chúng ta”.
Tháng 12/2024, Bộ này đã chọn 184 trường để thí điểm giáo trình AI và lập trình.

Mọi ngành nghề đều đang Sử dụng AI

Công nghiệp sản xuất: Tự động hóa bằng AI

Tại các khu công nghiệp trọng điểm, hệ thống AI đang thay thế con người trong những tác vụ phức tạp và nguy hiểm. Các robot công nghiệp không chỉ thực hiện thao tác lặp lại, mà còn có khả năng học hỏi và điều chỉnh hoạt động nhờ vào dữ liệu thu thập liên tục.

Kết quả:

• Giảm chi phí lao động tới 30%.
  
• Tăng hiệu suất sản xuất trung bình 25%.
  
• Giảm tỷ lệ lỗi trong quy trình xuống dưới 1%.

Ngành ô tô: Kết hợp AI và robot

Ông He Xiaopeng – Chủ tịch hãng Xpeng – nhận định: “AI sẽ làm thay đổi ngành ô tô theo hai hướng: một là phổ cập xe tự lái; hai là hội nhập robot vào thiết kế, vận hành.”

Chỉ riêng năm 2024, Trung Quốc đã xuất xưởng hơn 12 triệu xe điện, tiếp tục giữ vững vị trí dẫn đầu toàn cầu. Các hãng như BYD, Nio, Xpeng đang áp dụng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) để tối ưu hóa điều hướng, nhận diện vật thể và trợ lý ảo trong xe.

Ngành dược phẩm: Rút ngắn quy trình phát triển thuốc

Theo Giáo sư Chen Kaixian – Viện sĩ Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, nhờ AI, quy trình phát triển thuốc mới được rút ngắn còn từ 3-5 năm (so với 10 năm truyền thống).
AI có thể đảm nhiệm:

• Thiết kế phân tử thuốc.
  
• Dự đoán phản ứng hóa học.
  
• Tự động hóa kiểm nghiệm và sàng lọc.

Dự kiến đến năm 2030, AI sẽ tạo ra giá trị lên tới 1.200 tỷ USD cho ngành dược Trung Quốc.

Xem thêm: MANUS AI đang thay thế Người lao động

Từ nghiên cứu đến đời thực: DeepSeek làm nên kỳ tích

Một ví dụ điển hình cho khả năng ứng dụng AI tại Trung Quốc là mô hình DeepSeek – một LLM mã nguồn mở được triển khai thực tế tại:

• Cảng Ninh Ba (top 3 thế giới): điều phối luồng container.
  
• Chợ Nghĩa Ô: hỗ trợ tiểu thương tạo poster, dịch tự động, livestream bán hàng.
  
• Trường đại học ở Thâm Quyến, Chiết Giang: giảng dạy và nghiên cứu AI.

Đến cuối năm 2024, Trung Quốc đã có gần 200 mô hình AI tạo sinh đăng ký sử dụng, phục vụ 600 triệu người dùng – chiếm hơn 40% dân số.

Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cơ hội bắt kịp cuộc chơi

Không chỉ các “ông lớn” công nghệ, các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) cũng đang dần ứng dụng AI để gia tăng năng suất, cắt giảm chi phí:

• Các cửa hàng thương mại điện tử ứng dụng AI để trả lời khách hàng tự động.
  
• Doanh nghiệp nội địa dùng AI để tối ưu hóa chiến dịch quảng cáo trên WeChat, Douyin.
  
• Các startup trong lĩnh vực y tế, logistics bắt đầu xây dựng mô hình AI chuyên biệt từ mã nguồn mở.

Theo nhà nghiên cứu Tian Feng, “1-2 năm tới sẽ là thời điểm bùng nổ ứng dụng AI tại doanh nghiệp nhỏ.”

Xu hướng tương lai: AI sẽ “phủ sóng” mọi ngõ ngách

Trong báo cáo tháng 2/2025 của Goldman Sachs Research, AI được dự đoán có thể giúp GDP Trung Quốc tăng thêm 2,5% mỗi năm, nếu được triển khai hiệu quả.

Những lĩnh vực hứa hẹn bứt phá:

• Giáo dục: trợ giảng ảo, cá nhân hóa chương trình học.
  
• Chăm sóc sức khỏe: chuẩn đoán hình ảnh, bác sĩ AI.
  
• Bán hàng xuyên biên giới: xử lý đa ngôn ngữ, quản lý tồn kho.

Trung Quốc cũng đang tiên phong trong việc xây dựng chuẩn quốc tế cho robot chăm sóc người cao tuổi – một xu hướng đáng chú ý trong bối cảnh già hóa dân số.

Kết luận: Trung Quốc tạo hình mẫu AI hóa quốc gia

Từ tầm nhìn chiến lược đến hành động cụ thể, Trung Quốc đang chứng minh rằng: AI không còn là “công nghệ của tương lai” mà là thực tế hiện tại. Với dân số hơn 1,4 tỷ người và cơ sở hạ tầng công nghệ vững chắc, quốc gia này đang trở thành hình mẫu toàn cầu trong việc đưa AI vào đời sống.

Bài học cho doanh nghiệp và cá nhân Việt Nam

• Đầu tư đào tạo sớm: Ngay cả học sinh tiểu học cũng cần được tiếp cận AI.
  
• Tận dụng mô hình nguồn mở: DeepSeek, Baichuan, Ziya… là lựa chọn lý tưởng cho SMEs.
  
• Bắt đầu từ những ứng dụng đơn giản: chatbot bán hàng, phân tích dữ liệu nội bộ.
  
• Tư duy chuyển đổi số toàn diện: không chỉ “xài thử”, mà phải tích hợp AI vào quy trình vận hành.
  

Xem thêm: DeepSeek vượt ChatGPT về lượt Truy cập hàng tháng